مرکز استان قم، شهر قُمْ، شهری است که در کنار رودخانهٔ قمرود، در دشت قم یعنی در مرکز فلات مرکزی ایران واقع شده است. راه ابریشم در گذشته از قم می گذشته است و هم اکنون نیز شاهراه ارتباطی بسیاری از شهرهای ایران برای گذر و رسیدن به پایتخت می باشد. به شهر قم لقبهای فراوانی همچون حرم اهل بیت، شهر علم، شهر سوهان، شهر شیرینی، استراحتگاه مؤمنین، دارالموحدین و شهر کریمهٔ اهل بیت، پایتخت مذهبی ایران و قطب فرهنگی ایران نسبت داده میشود. قم پس از مشهد به دلیل وجود مرقد مطهر حضرت فاطمه معصومه(س)، مسجد مقدس جمکران و مزارهای متعدد علویان و نوادگان امامان معصوم(ع)، دومین شهر زیارتی ایران نام گرفته است، از این رو قم از دوره صفویه تا کنون پذیرای زائران بسیاری گردید.
علت نام گذاری این شهر به قم براساس شواهد این است که در گذشته های دور این منطقه محل جمع شدن آبی است که از رودخانه قمرود به این سمت روان بوده است و از آنجا که هیچ راه خروجی برای آن وجود نداشته به مرور زمان در اطراف آن، مراتع خوب وعلفزارهای بلندی بوجود آمده است و چوپانان به سبب این علفزارها اتاقک هایی به نام ” کومه ” برای خود ساختند، با توجه به گذر زمان انشعاب های آبی فراوانی از این محل جهت کشاورزی و بوجود آوردن آبادی ها حاصل گردید. بعدا با الهام از واژه ” کومه ” این شهر به نام ” کُم ” (KOM) خوانده شد و با ورود اعراب به ایران، معرب شده کلمه ” کُم ” یعنی ” قُم ” که به معنای جمع شدن آب نیز هست به این شهر اطلاق گردید.
قم در ابتدا محل سکونت اقوامی از زرتشتیان بوده که ” ممجان ” (Memjan) نامیده میشدند و در روزگار باستان ده و يا دژی به نام ” مينجان ” داشتند. تاریخچه شهرنشینی در قم حدودا سال ۶۰ هجری قمری است اما با توجه به شواهد بدست آمده کنونی تاریخ پیدایش قم به حدود هفت هزار سال پیش باز می گردد.
مساحت این شهر حدود ۲۸۵ کیلومتر مربع می باشد و طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران، جمعیت شهر قم را ۱٬۲۰۱٬۱۵۸ نفر اعلام می کند تا قم هفتمین کلانشهر ایران محسوب شود؛ جالب است بدانید که قم براساس آمار سال ۲۰۱۵ میلادی، سی و هفتمین کلانشهر خاورمیانه نام گرفته است؛ نرخ رشد جمعیت قم %۱.۳ است که جزء بالاترین نرخ های رشد جمعیتی ایران است و از لحاظ تراکم جمعیتی حدود ۴۲۱۵ نفر در هر کیلومتر مربع می باشد که عدد قابل توجه و پر اهمیتی در بحث مدیریت شهری به حساب می آید.
بیشتر جمعیت این شهر را مهاجران تشکیل داده اند و اکثرشان از شهرهایی همچون زنجان، اراک و تبریز می باشند، همچنین تعداد قابل توجهی از اتباع خارجی نیز با زبان های افغانی، پاکستانی و عرب نیز در این شهر ساکن هستند؛ اکثر ساکنان این شهر را مسلمان و به طور خاص مذهب شیعهٔ دوازده امامی تشکیل داده اند، اما از اقلیتهای دینی زرتشتی و مسیحی نیز وجود دارند که به خوبی در کنار هم زندگی می کنند.
برخلاف عقیده بسیاری از گردشگران این شهر تنها یک شهر زیارتی محسوب نمی شود و مکان های گردشی، تفریحی و طبیعی بسیاری را در خود دارد از این رو آتلانتیک راهنمای گردشگری شما می شود تا جای جای سرزمین عزیزمان ایران را به شما هموطنان عزیز معرفی نماید؛ پیشاپیش سفر خوبی را برای شما آرزومند است.
با ما همراه باشید تا با قم، پایتخت فرش ابریشمی ایران و جهان بیش از پیش آشنا شوید…