مرکز استان سیستان و بلوچستان، زاهِدانْ، شهری در دل کویر بلوچستان، در منطقهٔ جنوب شرق ایران با سابقه ای نه چندان طولانی از لحاظ شهرنشینی، که برای دیدن جاذبه های جای جای خطه سیستان و بلوچستان از شمال تا جنوب همواره به عنوان گذرگاهی در مسیر عبور شماست. هنوز هم مردمانی غیور و میهن پرست، استوار و با صلابت، با جان و دل از خاک پاک ایران مرزداری می کنند. وجود امامزاده ها و مساجد زیبایش با معماری خاص بر درجه و مقام این شهر افزوده است. قبل از شروع سفرنامه های آتلانتیک، سفری به این شهر کردم و اصلا توقع این همه پیشرفت و آبادانی در این شهر را نداشتم و از وسعت شهر و دانشگاهایش تا نام گذاری خیابانی به نام دانشگاه کاملا شگفت زده شدم و اکنون نظرم کاملا راجع به این شهر عوض شده است.
دُزدآب، دُزدابْ از نام های قدیمی شهر زاهدان هستند. با توجه به اینکه در اطراف این منطقه کوه های فراوانی است که با بیرون آمدن آب از برخی نقاط آن سریع جاری می شد و طولی نمی کشید در نقطه ای دیگر در زمین فرو می رفت، از این رو به این منطقه دزدآب می گفتند. در روزگاران قدیم در بلندی های شهر کنونی اسکان اولیه، اولین ساکنان قدیم زاهدان در قالب تجمعی روستایی صورت گرفته است و دلیل حضور مردم در ارتفاعات، دفاع از خود در برابر هجوم و غارت، دزدان و راهزنان بوده است، در سال ۱۳۰۸ شمسی در دوران حکومت رضا شاه پهلوی، پس از سرکوب راهزنان و بازگشت امنیت، رضا شاه و همراهانش به این منطقه سفر کردند و با دیدن ساده زیستی، مهمان نوازی و مذهبی بودن ساکنان بومی این شهر بلوچ، نام زاهدان را برایش انتخاب کردند. نقشه های جدیدی برای ایجاد شهر کشیده شد و با ایجاد پادگان های نظامی در مرکز شهر فعلی و انتقال آب آشامیدنی شیرین از شهرستان زابل و احداث خط آهن از کویته پاکستان به زاهدان و حضور و فعالیت معماران ایرانی و هندی، شهرنشینی نوین در زاهدان آغاز گردید.
زاهدان در دل کوه های اشتران و انجیردان و با ارتفاع ۱۳۷۲ متر از سطح دریا قرار دارد، اینجا می توانید در تابستان آب و هوایی گرم و خشک و زمستانی سرد و خشک را تجربه کنید و منطقه ای مستعد سیل را در هنگامی که باران ببارد با جمع شدن سریع آب باران را با چشمان خود ببینید. زاهدان با مساحتی در حدود ۲۵۱ کیلومتر مربع، طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران دارای جمعیتی در حدود ۵۸۷٬۷۳۰ نفر بوده و دارای تراکم شهری پایینی در حدود ۲۳۴ نفر در هر کیلومتر مربع است و طبق آمار سال ۱۳۹۵ دوازدهمین شهر پرجمعیت ایران است.
ساکنان زاهدان بیشتر بلوچ و زابلی هستند و اندکی نیز مهاجرین بیرجندی، یزدی و کرمانی تشکیل میدهند. زبان محلی مردم بلوچی و زابلی است و اکثر مردم این شهر مسلمانان اهل سنت هستند، اما با وجود اقوام، ادیان و مذاهب اسلامی مختلف در شهر و یکرنگی در اتحاد و همدلی، آنان را به الگوی وحدت و یکپارچگی در بین شهرهای ایران و کشورهای دیگر تبدیل کرده است.
زاهدان، نیز همانند بسیاری از شهرهای ایران، جاذبههای گردشگری، تاریخی و طبیعی بسیاری دارد که میتواند گزینه مناسبی برای اهل سفر باشد، پس کافیست با ما همراه باشید. آتلانتیک راهنمای گردشگری شما می شود تا جای جای سرزمین عزیزمان ایران را به شما هموطنان عزیز معرفی نماید؛ پیشاپیش سفر خوبی را برای شما آرزومند است، با ما همراه باشید…