معیارهای تعیین حق بیمه شخص ثالث در آییننامه اجرایی ماده ۱۸ قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه از سوی مصوبه هیات وزیران تعیین میشود.
براساس همین آییننامه، حقبیمه پایه را شورای عالی بیمه به تفکیک انواع وسایل نقلیه سواری شخصی، بارکش، اتوکار (استیشن، ون، مینی بوس و اتوبوس)، موتورسیکلت و … تعیین میکند.
این در حالی است که به علاوه حق بیمه پایه با توجه به نوع کاربری و سوابق بیمهای دارنده برای یک نوع وسیله نقلیه تعدیل (افزایش یا کاهش) میشود.
از سوی دیگر عواملی از قبیل رایج بودن استفاده از وسیله نقلیه برای اقشار متوسط و ضعیف شامل موتورسیکلت و خودروهای سواری ارزانقیمت نیز در تعیین حق بیمه پایه لحاظ میشود.
بنابراین، حق بیمه پایه کمتر برای پیکان و پراید در مقایسه با دیگر خودروهای چهار سیلندر به دلیل حکم مذکور مندرج در قانون مصوب مجلس شورای اسلامیاست و حق بیمه پایه انواع سواریهای چهار سیلندر به استثنای پیکان و پراید به یک میزان تعیین شده است.
همچنین حق بیمه پایهسواریهای شخصی بیش از چهار سیلندر نیز رقمی بیشتر از سواریهای چهار سیلندر در نظر گرفته شده است.
البته تفاوت بین حق بیمه خودروهای چهار سیلندر و بیش از چهار سیلندر حدود ۱۰ درصد است و ارقام اعلامی در خصوص اختلاف فاحش بین حق بیمه این دو نوع وسیله نقلیه، نادرست است.
همچنین مقایسه حق بیمه پراید با بنز مقایسهای غیرقابل قبول است چرا که حق بیمه پایه انواع وسایل نقلیه با توجه به قدرت موتور (تعداد سیلندر) تعیین شده و ارتباطی به نوع و سیستم آن ندارد.
علاوه بر قدرت موتور (تعداد سیلندر)، از دیگر عواملی که بر اساس آن باید حق بیمه افزایش یابد، سال ساخت وسایل نقلیه است به نحوی که برای وسایل نقلیهای که بیش از ۱۵ سال از سال ساخت آنها گذشته باشد، به ازای هر سال مازاد بر ۱۵ سال، ۲ درصد و حداکثر ۲۰درصد به حق بیمه پایه افزوده میشود. در خصوص دلیل این موضوع لازم به توضیح است سال ساخت وسایل نقلیه از جمله مواردی است که بر وضعیت ایمنی یک وسیله نقلیه تاثیر دارد.
به همین دلیل بیتوجهی به مولفه سال ساخت خودرو، قابل توجیه نبوده و از عدم اطلاع از مبانی فنی تعیین نرخ حق بیمه حکایت دارد.
صرفنظر از نوع وسیله نقلیه، حق بیمه با توجه به سوابق عدم خسارت وسیله نقلیه تا ۷۰ درصد میتواند مشمول تخفیف شود. بر این اساس برای مثال در مقایسه ای بین دو خودرو سمند مدل ۱۳۸۷ و ۱۳۹۷ هر چند حق بیمه پایه خودرو سمند یکسان است، اما خودرو سمند قدیمیتر میتواند سابقه تخفیف عدم خسارت بیشتری داشته باشد و از این بابت تا سقف ۷۰ درصد نیز تخفیف در حق بیمه دریافت کند. بنابراین یکی از دلایل تفاوت در حق بیمه به دلیل وجود تخفیفهای عدم خسارتی است که در حق بیمه هر وسیله نقلیه اعمال میشود. با توجه به این دلایل، مقایسه حق بیمه سانتافه، بنز، پراید و سمند بدون توجه به سال ساخت، سوابق عدم خسارت و حجم موتور به نتایج گمراه کنندهای منجر میشود و سبب تشویش اذهان عمومی خواهد شد.
منبع: روزنامه دنیای اقتصاد